Partner

La figöra iuridica dl GECT (Grup Europeich de Cooperaziun Teritoriala) ti á 
porté n gran valur implü ai Stac mëmbri dl’Uniun Europeica y insciö ince a 
sües regiuns, deache la cooperaziun sura i confins nazionai fora pó sëgn gní 
a s’al dé te n cheder legal y istituzional. Ince i proiec che vá sura i confins 
fora pó gní coordiná damí. Le numer di grups de cooperaziun desmostra che 
l’istitut iuridich vëgn anuzé tla pratica: al momënt (ai 31 de merz 2021) él 
indöt 79 GECT tl’Europa. Le GECT Euregio “Tirol-Südtirol-Trentin” é gnü 
registré ai 13 de setëmber 2011 tl register europeich di GECT sciöche 21° 
grup europeich de cooperaziun teritoriala. 

L’Euregio Tirol-Südtirol-Trentino laora dassënn adöm cun i GECT, sciöche le 
GECT Euregio Senza Confini m.b.H. N ejëmpl de cooperaziun é ince le 
proiet Fit4Co, n’iniziativa finanziada dal program Interreg Talia-Austria, che 
tol ite trami i GECT. 

Por ci che reverda la colaboraziun sura i confins fora, é le Comité dles
Regiuns (CdR) responsabl dl sostëgn consultif y politich. La Plataforma
GECT dl Comité dles Regiuns, a chëra ch’al tol pert düc i GECT a livel 
europeich, s’incunta n iade al ann por se confronté sön i progresc fac y i 
svilups tl dagní y por mioré la comunicaziun danter i GECT. Tl 2021 gnará la 
Plataforma GECT tignida a Desproch dai 30 de setëmber ai 1° de otober, en 
gaujiun di 10 agn dl GECT Euregio Tirol-Südtirol-Trentin. 

L’Euregio Tirol-Südtirol-Trentin laora tröp deboriada cun les regiuns CLLD. L’acronim CLLD stá por Community led local development: chi che tol les 
dezijiuns politiches a livel local dess adoré i finanziamënc europeics aladô dl 
spirit dla sussidiarité. Le GECT tëgn sön chësta manira d’agí democratica y 
les regiuns CLLD pó n’aprofité se baratan fora le savëi y lauran tröp 
deboriada. Insciö á p.ej. les regiuns CLLD lauré fora a öna cun l’Euregio 
sües strategies de n svilup che vá sura i confins fora.

En general pón dí, che la cooperaziun teritoriala tles regiuns alpines á na 
tradiziun lungia y é dër importanta dala fin dla secunda vera mondiala incá. 
Porchël é la orenté da lauré deboriada a livel aministratif dër chersciüda ti 
agn.

Tl 1972 án metü sö la Comunité de Laur dles Regiuns alpines (ARGE ALP). 
Incö él diesc provinzies, regiuns y ciantuns dl’Austria, Germania, Talia y 
Svizera che fej pert. Tirol, Südtirol y le Trentin é mëmbri de ARGE ALP. 
Canche ARGE ALP é gnü metü sö êl na gran novité che regiuns laurass 
deboriada sura i confins fora, ê pö na te sort de cooperaziun cina dailó de 
competënza di governs nazionai y porchël di stac.
Cun la strategia europeica por la regiun alpina (EUSALP), á le raiun alpin tl 
2006 ciafé ciamó plü importanza y n majer influs tl’Uniun. L'EUSALP tol ite i 
set Stac dles Alpes: Austria, Francia, Germania, Slovenia, Talia, Svizera y 
Liechtenstein, indöt él 48 regiuns alpines cun 80 miliuns de abitanc. Les 
regiuns á na importanza particolara tl cheder dl’EUSALP. L’EUSALP é n aiüt 
da ti jí pormez ales dificoltés dl raiun alpin y da lauré fora soluziuns 
sostignibles.

La cooperaziun che vá sura i confins fora á ciafé na majera importanza ti 
ultimi agn y dezens, pó ester deache plü co n terz di zitadins dl'UE vir y laora 
te na regiun de confin. I confins á porchël na faziun direta o indireta sön sües 
vites. La cooperaziun teritoriala, che vëgn a s’al dé cun l’Euregio, á na gran 
importanza deach’ara dëida superé i impedimënc di confins por lauré 
deboriada ince sura i confins fora.